Saint Stanislaus Kostka Parish - Golden Jubilee Yearbook (Brooklyn, NY)

Page 35 text:

X1 GOLDEN J u BI LEE N 33351 st Stamslaus Kostka Pansh gff S p. Ks. Pawel Waszko. C. M. roboszcz parafii od 1923-1927 Rev. Paul Waszko, C. M. Pastor 1923-1927 -31-

Page 34 text:

X 1896 S I ZWY JUBH-EU S2 Pafafisw-Sianislawa K0 lk fl S. p. Ksiqdz Pawel Waszko, C. M. Proboszcz Parafii Sw. Stanislawa Kostki od 1923 do 1927 Roku Starozytni Rzymianie z blogoeciq Wspominali swoich Katonow i Pabiuszow, gdy mlodemu poko- leniu chcieli Wskazao Wzory do naelaclowania. Po- dobnie i my Widzqc W dzisiejszych czasach ogolne rozluznieriie i upadek tezyzny duchowej rozglada- my sie za przyklaclarni starodawnej cnoty a zna- lazlszy je pilnie im sig przygladamy i z uriabozeii- stwern rozpamietywamyf' Ks. Pawel Waszko urodzil sie 13 Wrzeeriia 1873 r. We Wsi Twardawa, W Piastowej dzielnicy, na Sla- sku. Ojciec jego byl riauczycielem szkoly ludowej. Mlode lata malego Pawla przypadly na czasy, gdy to Prusacy kor1solidoWali swoj Reich po zWy- ciestwie nad Fraricuzami, a korisolidowanie to po- legalo na Wyrywaniu z korzeniami Wszystkiego co katolickie i polskie. To czasy Kulturkam'pf u Bis- rnarcka, czasy rugowania ze szkol jezyka pol-skiego. Latwo sobie Wyobrazio, jakie szykariy przechodzila rodzina, W ktorej ojciec Polak dla zdobycia erod- kow do zycia musial pozostawao na lasce rozwecie- czonego rzqdu pruskiego. lakoz Pawel nie tylko ukoiiczyl szkole ludowa, ale i Wieksza czeee tak zwanego gimnazjum W Gliwicach, aby starntqd udae sie do Krakowa do seminarium Ksiezy Misjo narzy. Tu koficzy Studia filozolii i teologii i W roku 1898 zostaje Wyewiecony na ksieclza. Przelozeni oceriiajqc jego zdolnoeci zwlaszcza W obcych jezy- kach przeznaczaja go na prolesora W prywatnyrn gimnazjurn Zgrornadzenia. Mlody kaplan ewietnie Wywiazuje sie ze swego zadania W szkole a ponad to Wolne rniesiqce spedza na dawaniu misyj, reko- lekcyj itd. W roku 1902 udaje sie na Bukowine, aby tam pracowae Werod Wielojezycznych katolikow W, mieecie Kaczyce. Po roku rusza do Ameryki jako jeclen z kilku pierwszych misjonarzy, ktorzy dali poczqtek tutejszej Wice-prowincji. Przez trzy lata jezdzi ria misje, oclwiedzajqc Wszystkie riiernal Wowczas znane osieclla polskie, pracujqc poriad sily na ambonie i W konteisjonale. W 1906-tym roku zostaje proboszczem W Derby, Corin. NoWo zalozoria ta paratia procz kilku zaku- pionych gruntow nie posiaclala niczego. Mlody proboszcz W kilku latach Wystawil koiciol, szkole i plebanie i to na jak najkorzystriiejszych clla pa- ralii Warurikach. Przy obmyilaniu planow nie tyle uwazal na kosztowrie ozcloby budynkow ile na ma- terial budulcowy, i na to, aby bez potrzeby nie ob- ciqzae paratiari dlugami. Potem Wzial sie do pracy duchowej i to na te -sarna mute. Chodzil od domu do clomu i do Boga riaklanial a W kazaniach nie- dzielnych oral i to bez przestanku: Wykladajac do znudzenia prawcly Wiary i oloyczajow. Czynil to przez 17 lat a skutki jego pracy Widoczne sq do dnia dzisiejszego. W 1923 roku zostaje mianowany proboszczem W Brooklynie. I tutaj jest tytanem pracy We Wszystkich qaleziach ogrornnej juz Wtenczas parafii. Przoduje Wszystkim na amloonie i W karicelarii i trzeba go Wstrzymywao, gdy zclrowie jlego 'zaczyna szwan- kowae. Splaca Wielkie jeszcze Wtericzas dlugi i przygotowywuje budowe kosztownej szkoly para- tialnej. Lecz nieclanem mu bylo Wykoriaff powzie- tych zamiarow. Choroba serca zmusza go juz W 1927 roku clo ustapieriia z probostwa a W dwa lata pozniej W sierpniu 1929 powocluje jego przed- Wczesria emierci, Wspomriieliimy na poczqtku o Katoriach i Fa- biuszach. Szkola zycia, ktora przeszedl za mlodu Ks, Waszko, byla twarda i nieulolagalna i niewqt- pliwie clecydujaco Wplynela na caly jego przyszly zywot. Byl to czlowiek suroWych obyczajow i sza- lonej pracy oraz glebokiego poczucia swoich obo- Wiqzkow, ale surowoeo te mitygowala bezwzgled- na Wiara W Boga i zdrowe pojrnowanie dobra blizniego. Z prostotq dziecka przyjrnowal za pewne co Bog objawil a koeciol do Wierzenia poclaje. Blizniego kochal po prostu i praktycznie. Brzydzil sie obludog i dwulicowoeciq, a gdy chodzilo o prawde i sprawiedliwoecf, nie uzriawal kompromi- sow. Choc? na zewnqtrz robil Wrazenie czlowieka surowego, W rzeczywistoeci posiadal szczere i do najwiekszych poewieceli gotowe zlote serce. Byl Wielkim patriotq, dla Polski i Polakow got6W byl oddacf Wszystko. Ale przedewszystkiem byl to slu- ga Bozy, ktory obowiazki swoje pojrnowal doslo- Wnie i bez blichtru i blagi W czyn Wprowadzal. Dlatego tez u ludu naszego, ktory takie cnoty bez trudu spostrzega, byl W Wielkim powazaniu a po- tomni W cllugie lata za nie-go rnocllici sie bedq. -30-

Page 36 text:

no TY Ju BI ususz ParafiiSw.Stanis1awa Kostki . S. p. Ksiqdz .Ian Pieniqiek, . M. Proboszcz Parcxiii Sw. Stanislawa od r. 1927 do 1929 Ma1o jest ludzi, ktcirzy Zyjqc kratko, dzia1ajq wiele. O S, p. Ks. Pieniqiku da sig powiedziecf, ie nieliczne swoje lata Wyzyska1 jak najowocnlej, przeczuwajqc jakoby, Ze kr6tko mu pfsano by6 na tej ziemi. Pochodzil z Przeworska W dawnej Ga1icji z sz1a- checkiej rodziny OdroWqZ6W a urodzil sig- 27go lisiojtada 1894 roku. Ca1e Zycie jego zdradza1o charakter szlachetny odz'edziczony po przodkach. Byl to cz1oWiek szczery i otwarty, a przytem od- Wainy i nieugigty, gdy tego slusznoici i sprawie- dliwoici Wymagalap szczodry do przesady i Wielko- duszny, ile razy rozchodzilo sig o dobro sprawy czy to Bo'2ej czy narodowej. Co najwainiejszez 11.9 by1o W jego postgpowaniu nic sztucznego, klama- negog jak myilal tak te-2 m6Wi1 i postepowcd. Stqd Wszystko garnQ1o sig do nie-go jako do przewodnika czy przyjaciela, darzono go zaufaniem i pierfqdz- mi, chori tego nie pragnq1 i, gdy c1'1odzi1o o grosz, prawie z pogarda od siebie odsuWa1. Rodzice jc-:go Widzqc jeszcze W rn1odych 1atac11 iego zami1oWan'e do rzeczy Boiych, Wyslali go W r. 1907 do Malego Seminarium Cpo tutejszemu High SchooD na Nowq Wiei do Krakowa. Tutaj ma1y Tanek z calym zapalem odda1 sig studiom na przy- sz1ego kaplana 1 cz1onka Zgromadzenia Ksigiy Mi- sjonarzy SW. Wincentego a Paulo. W nastgpnych 1atac1'1 kohczy Studia Srednie oraz teologfczne W zak1ac1ac1'1 Zgromadzerfa, aby W maju 1918 roku otrzymad Swigcenia kaplaflskie z rqk biskupa No- Waka W Krakowie. Zaraz po Swieg-ceniach zostaje prokuratorem czyli zawiadowcq gospodarczym domu rnacierzystego W Krakowie na Stradomiu 1 na tym stanowisku pozo- staje ai do Wyjazdu swego do Ameryki pod kon?eC 1922 roku. Byly to czasy Wielkiej nedzy po pierw- szej Wojnie Swiatowej. M1ody prokurator musia1 Wysi1i6 ca1y sW6j spryt 1 zastosowacf Wszystkie za- lety charakteru, aby W strasznych tych czasach, czy to od W1ac1z miejskich, czy od kupc6W Wykolatacf potrzebne dla kilkudziesig-ciu ksigiy i k1eryk6W utrzyrnanie. Pieniegdzy Wiele nie bylo, a jeZe1i byly, to bezwartoiciowe i niewiele dalo sig za nie kupici. W Ameryce wyznaczono go do pracy W Brookly- nie. jak na ogromna jui Wtenczas parafig i trzech tylko kslcgiy, zajcgcia bylo po uszy. Nieboszczyk, chori czu1, Ze gryzie go robak choroby plucnej, od niczego sig nie WymaWia1. A dobry i zr6WnoWa2o- ny by1 zawsze, Wigs 'Lei Wszystko do niego sig gar- nQ1o: tak W kancelarii, jak zW1aszcza W konfesjo- nale, skad zawsze ostatni Wyc1'1odz'1, bo ludzie z daleka przychodzih, aby zasicg-gad jego rady. W roku 1927 zostaje proboszczem. Od pierwszej chwili zabiera sig do zrealizowania planu budowy nowej szko1y. Osobiicie przeglqda najdrobniejsze szczeg61y p1an6W, a gdy budowa zaczela sig Wzno- sici, ca1e dnie spgdza na rusztowaniach, aby dopil- nowacf naleiytego Wykonania robat, ByWa1o nie- raz, ie gorqczka podskoczy1a ponad sto a on rWa1 sig na amboncgg W6Wczas inni ksigia przymusowo nie pozwalali mu m6Wi6 kazafl lub Wyrgczali od innych oboWiqzk6W. Ale choroba robi1a coraz to Wigksze postgpy. Gdy jui najwainiejsze dzlelo jego Zycia by1o prawie na ukoliczeniu, a koszt szkoly Wyni6s1 ponad 6Wier6 miliona do1ar6W, Inusial opu- Scic? stanowisko, aby po prostu ratoWa6 sig przed Smiercia. Niewiele mu to pomog1o. Wyjecha1 naj- pierw do Ne-W Mexico, potem do Szwajcarji, Wre- szcie do Zakopanego, gdzie tei dokohczyl Zywota W roku 1936. Sp. Ks. Ian Pieniqiek by1 cz1oWiekiem, kt6ry ko- cha1 bhiniego, jak m6Wi SW. Wincenty a Paulo, kosztem rqk sWofc1'1, kosztem potu czo1a swojego. Przytem by1 cz1oWiekiem honoru i obowiqzku. Gdy sprawa tego Wymagala, nie Wa1'1a1 sig rzucaa Wszy- stkiego, zdrowia nawet swojego na szalgg to te? prawdopodobnie znacznie przyspieszy1o koniec je- ao iycia. U Wszystkich, ktarzy W jakiko1Wfek spo- s6b z nim sic-3 zetkngli, pozostawil Wraienie osobi- stoici Wybitnej i charakteru r1iez1omnego, a przy- fem mgia Wedle myili Chrystusowej. Pamiega o nim na dlugo pozostanie Swietlanq u parafian tutej- szych i u konfratr6W, kt6rzy go znali. -323